Thép không gỉ (inox) là vật liệu có độ cứng và đàn hồi cao, khiến việc chọn lưỡi cưa trở nên rất quan trọng. Lưỡi cưa hợp kim chuẩn (Carbide-Tipped) với răng mảnh, góc cắt dương và bước răng phù hợp sẽ giúp cắt nhanh, bền và chính xác hơn 30–50% so với lưỡi thông thường. Bài viết này chia sẻ cách chọn lưỡi cưa, thông số quan trọng và mẹo thực tế từ các kỹ thuật viên của Công ty TNHH Dịch Vụ Hồ Gia Phát.
Vì sao cần chọn đúng lưỡi cưa cho thép không gỉ?
Thép không gỉ (Inox 304, 316, 430…) có đặc điểm:
-
Độ cứng cao, gây mòn nhanh răng cưa.
-
Sinh nhiệt lớn khi cắt, dễ làm hỏng lưỡi.
-
Độ đàn hồi cao, khiến lưỡi rung và gãy nếu không chọn đúng thông số.
Nếu dùng sai lưỡi:
-
Mặt cắt bị cháy đen, không thể hàn hoặc mạ.
-
Tiếng ồn lớn, rung mạnh, giảm tuổi thọ máy.
-
Chi phí thay lưỡi tăng gấp 2–3 lần.
👉 Vì vậy, chọn đúng loại lưỡi cưa hợp kim là yếu tố quyết định hiệu suất và chi phí xưởng cơ khí.
Các loại lưỡi cưa dùng cho thép không gỉ hiện nay
| Loại lưỡi cưa | Cấu tạo | Ứng dụng | Ưu điểm | Hạn chế |
|---|---|---|---|---|
| Bi-Metal (M42, M51) | Thép nền + răng cobalt | Cắt inox mỏng < 5 mm | Dẻo, ít gãy | Mau mòn khi cắt dày |
| Carbide-Tipped (TCT) | Hợp kim tungsten carbide | Cắt thép dày 5–50 mm | Bền, sắc, tốc độ cao | Giá cao hơn |
| Cermet Blade | Ceramic + kim loại | Cắt inox chính xác cao | Bề mặt sáng mịn | Yêu cầu tốc độ ổn định |
| HSS (High Speed Steel) | Thép gió tôi luyện | Cắt vật liệu mềm | Rẻ, dễ mài lại | Không phù hợp inox |
✅ Kết luận: Đối với thép không gỉ ≥ 5 mm, nên chọn lưỡi hợp kim Carbide-Tipped (TCT) hoặc Cermet Blade để đạt tuổi thọ cao và độ cắt mịn.
Các thông số kỹ thuật cần lưu ý khi chọn lưỡi cưa hợp kim
a. Đường kính và số răng (TPI)
-
Đường kính: tùy loại máy, phổ biến 250 – 350 mm.
-
TPI (Teeth per Inch):
-
Thép mỏng (≤ 5 mm): 14 – 18 TPI
-
Thép trung bình (5–15 mm): 10 – 14 TPI
-
Thép dày (≥ 20 mm): 6 – 8 TPI
-
b. Góc cắt (Rake Angle)
-
Dương 5° – 10° giúp cắt nhẹ, không sinh nhiệt lớn.
-
Nếu góc quá âm, răng sẽ mòn nhanh khi cắt inox dày.
c. Vật liệu răng
-
Tungsten Carbide (WC-Co) → chuẩn công nghiệp phổ biến.
-
Cermet (Titanium Carbonitride) → dùng khi yêu cầu bề mặt sáng bóng, độ chính xác cao.
d. Độ dày lưỡi
-
Nên chọn lưỡi dày 1.1 – 1.3 mm cho thép dày, tránh rung.
Quy trình chọn lưỡi cưa chuẩn – theo hướng dẫn của Hồ Gia Phát
Bước 1 – Xác định loại thép và độ dày
Ghi rõ vật liệu: inox 304, 316, SS400, v.v. → tra bảng phù hợp TPI.
Bước 2 – Kiểm tra thông số máy cưa
Xem mô-tơ, tốc độ vòng quay (RPM) và kích thước đầu trục → chọn lưỡi tương thích.
Bước 3 – Chọn loại hợp kim và bước răng
Dùng bảng tra hoặc tư vấn kỹ thuật từ Hồ Gia Phát để chọn đúng.
Bước 4 – Cài đặt tốc độ và dung dịch làm mát
-
Inox cần tốc độ chậm hơn 20 – 30 % so với thép carbon.
-
Dung dịch làm mát pha 10 – 12 % dầu cắt, phun đều vào vùng cắt.
Bước 5 – Theo dõi mòn răng và vệ sinh sau ca
Lau sạch phoi, kiểm tra mòn răng mỗi 4 giờ. Thay sớm nếu có nứt hoặc mẻ.
Sai lầm phổ biến khi cắt thép không gỉ
-
Chọn TPI quá cao → cắt chậm, sinh nhiệt nhiều.
-
Không dùng dung dịch làm mát → răng mòn nhanh, cháy lưỡi.
-
Lắp ngược chiều quay lưỡi → gây rung, nứt răng.
-
Không vệ sinh phoi kịp thời → phoi kẹt, cong lưỡi.
-
Tốc độ cắt quá nhanh → mất bề mặt bóng, hỏng chi tiết.
Các lỗi này thường khiến lưỡi chỉ đạt 30–40 % tuổi thọ thiết kế.
Kinh nghiệm thực tế từ đội kỹ thuật Hồ Gia Phát
Các kỹ sư tại Hồ Gia Phát chia sẻ:
“Phần lớn lưỡi bị hỏng sớm không phải do chất lượng, mà do người dùng chưa chọn đúng TPI và tốc độ cắt. Nếu chọn đúng và bảo trì đều, một lưỡi Carbide có thể dùng tới 5.000–6.000 lượt cắt.”
Một số mẹo nhỏ:
-
Cắt thử 2–3 mẫu đầu tiên để kiểm tra phoi ra đều và sáng.
-
Nếu phoi quá nhỏ và đen, giảm tốc độ cắt.
-
Nếu phoi dài và bạc, tăng tốc độ.
-
Luôn giữ nhiệt độ vùng cắt dưới 70 °C bằng dung dịch làm mát.
Kinh nghiệm thực tế từ đội kỹ thuật Hồ Gia Phát
Bảng gợi ý chọn lưỡi cưa hợp kim cho các ứng dụng inox phổ biến
| Ứng dụng | Vật liệu | Độ dày | Loại lưỡi đề xuất | TPI khuyến nghị |
|---|---|---|---|---|
| Lan can, khung cửa inox | Inox 304 | 1–3 mm | Bi-Metal M42 | 14–18 |
| Bồn chứa, ống công nghiệp | Inox 316 | 3–8 mm | Carbide-Tipped | 10–14 |
| Khung máy, tấm đỡ | Inox 430 | 10–20 mm | TCT loại nặng | 8–10 |
| Kết cấu thép đặc biệt | Duplex / Inconel | >20 mm | Cermet | 6–8 |
Bảo dưỡng và lưu trữ lưỡi cưa hợp kim
-
Vệ sinh sau mỗi ca cắt: dùng dầu chống gỉ hoặc RP7 lau sạch.
-
Không xếp chồng lưỡi lên nhau – nên đặt trong hộp riêng có lớp xốp.
-
Không để nơi ẩm, gần hóa chất.
-
Định kỳ kiểm tra răng mẻ, nứt. Nếu có 1–2 răng mẻ, nên mài lại hoặc thay sớm.
-
Không dùng lưỡi hợp kim cho vật liệu sai chủng loại.
Mua lưỡi cưa hợp kim chính hãng ở đâu?
Trên thị trường có nhiều lưỡi giá rẻ nhưng không đạt chuẩn độ cứng hoặc sai hợp kim.
Để đảm bảo tuổi thọ và độ an toàn, nên chọn nơi cung cấp có chứng nhận xuất xứ rõ ràng.
Công ty TNHH Dịch Vụ Hồ Gia Phát là nhà phân phối chính thức của nhiều thương hiệu lưỡi cưa công nghiệp uy tín như:
-
COSEN, WAYTRAIN, DoALL, Eberle (Đức), LENOX (Mỹ).
Công ty có kho hàng tại TP.HCM, cung cấp đầy đủ lưỡi cưa vòng, lưỡi đĩa hợp kim và phụ kiện máy cưa cho cả xưởng cơ khí nhỏ và nhà máy lớn.
FAQ – Câu hỏi thường gặp
1. Lưỡi cưa hợp kim có thể mài lại không?
Có. Nếu chỉ mòn nhẹ hoặc sứt răng nhỏ, có thể mài lại bằng máy chuyên dụng 3–5 lần.
2. Cắt inox có cần dung dịch làm mát riêng không?
Nên dùng dung dịch chuyên dụng có phụ gia chống gỉ, không nên dùng nước thường.
3. Lưỡi Carbide và Bi-Metal khác nhau ở điểm nào?
Carbide răng cứng, tuổi thọ cao hơn, thích hợp inox dày; Bi-Metal dẻo hơn, cắt vật liệu mỏng.
4. Có thể dùng cùng lưỡi cho thép và inox không?
Không nên. Inox sinh nhiệt cao, nhanh mòn răng hơn. Nên tách riêng từng loại lưỡi.
5. Làm sao biết khi nào nên thay lưỡi?
Khi bề mặt cắt bị cháy, phoi đen hoặc nghe tiếng cắt “rít”, đó là dấu hiệu cần thay.
Chọn đúng lưỡi cưa hợp kim chuẩn cho thép không gỉ giúp tăng hiệu quả cắt, giảm chi phí và đảm bảo độ bền cho thiết bị.
Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành cơ khí, Công ty TNHH Dịch Vụ Hồ Gia Phát khuyên khách hàng nên:
-
Dựa vào vật liệu, độ dày và công suất máy,
-
Kết hợp tư vấn kỹ thuật chuyên sâu,
-
Và bảo dưỡng định kỳ để lưỡi đạt hiệu quả tối đa.
Nếu bạn đang cần tư vấn chọn lưỡi cưa hợp kim chuẩn cho inox, hãy liên hệ Hồ Gia Phát – đơn vị chuyên về thiết bị cắt gọt, máy cưa, dụng cụ hàn – cắt kim loại uy tín tại Việt Nam.
